Nawet jeśli nie interesujemy się polityką i nie chcemy mieć z nią nic wspólnego, każdy z nas jest od niej zależny. Zmuszeni jesteśmy do życia w określonym systemie ekonomicznym, którego kształt zależny jest od decyzji podejmowanych przez panów w garniturach zasiadających w danym momencie w rządzie. Od tego, jaki kierunek polityki gospodarczej zostaje objęty, zależą realia naszej pracy, bezpieczeństwa socjalnego i ładu społecznego w ogólności.
Coraz częściej mówi się o tym, że polityka gospodarcza powinna być w pewien sposób progresywna. Progresywizm jako pogląd zakłada wiarę w postęp – to, że świat się zmienia i reformy gospodarcze powinny zmierzać w kierunku zapewnienia obywatelom możliwie jak największego dobrobytu, m.in poprzez zwalczanie skrajnych nierówności pomiędzy bogatymi i biednymi. W tym sensie progresywna polityka gospodarcza opowiada się pochlebnie o wszelkich reformach o charakterze socjalnym.
Progresywna polityka gospodarcza opiera się w dużej mierze na zmianie priorytetów – oznacza odejście od dotychczasowego modelu, faworyzującego wielki biznes poprzez konsekwentną prywatyzację i liberalizację kolejnych sektorów życia – od handlu po przepływy kapitałowe. Progresywna polityka gospodarcza ceni sobie ideę dobra wspólnego i dóbr publicznych – wartości, które w imię solidarności i równego dostępu dla wszystkich ludzi wyjęte powinny być spoza logiki rynkowej, która obecnie całkowicie zdominowała ogromną część naszego życia.
Dziś to rynek wyznacza horyzont tego, co wartościowe. Ustrój kapitalistyczny wpływa na kształt wielu sektorów życia publicznego, nie tylko gospodarki. Dla przykładu, warto pochylić się chociażby nad szkolnictwem wyższym – symptomatyczne jest, że o tym, czy powstają dziś nowe kierunki studiów, decyduje potencjalna atrakcyjność absolwenta na rynku. Gospodarka kształtuje system wartości danego społeczeństwa.
PPG (progresywna polityka gospodarcza) to także zmiany w świecie pracy. Rynek pracodawcy bezpowrotnie zamienia się w rynek pracownika – prawa pracownicze takie jak bezpieczeństwo pracy, partycypacja pracownicza, stabilne zatrudnienie i godne płace stają się głównymi wartościami ciał decyzyjnych mających wpływ na kształt rynku pracy. Polityka społeczna, oprócz zapewniania świadczeń, aktywnie wspiera zatrudnienie. Uspołecznienie gospodarki oznacza wsparcie partycypacji. Przedsiębiorczość społeczna (podmiot ekonomii społecznej stawiający w centrum swojej działalności cele społeczne) ma za zadanie przeciwdziałać wykluczeniu osób, które z różnych przyczyn mają gorsze szanse na rynku (np. osoby niepełnosprawne).
System ekonomiczny ma ogromny wpływ na nasze życie. To prowokuje do zadania pytania: jakiej przyszłości chcemy? To pytanie jest niezwykle ważne w kontekście planowania wszelkich ekonomicznych i społecznych reform. Rozwój gospodarczy i idący z nim w parze postęp technologiczny i naukowy powinien, zgodnie z ideą gospodarki progresywnej, przyczyniać się do rosnące bezpieczeństwa socjalnego ludzi. Przykładami państw, które starają się realizować ten ideał, jest Skandynawia. Są to kraje, które od lat przodują we wszystkich rankingach starających się mierzyć szczęście obywateli. Daje do myślenia?
O autorze
